تحلیلی بر آسیب  اجتماعی فرار از منزل

پيچيده­تر شدن روابط اجتماعي، صنعتي شدن كشورها، سست شدن روابط عاطفي حاكم بر خانواده، شكاف بين­نسلي، بيكاري، فقر، مهاجرت بي­رويه به شهرهاي بزرگ و كلان­شهرها، افزايش حاشيه­نشيني و... زمينه مناسبي براي گسترش آسيب­هاي اجتماعي فراهم آورده است. يكي از اين آسيب­هاي اجتماعي فرار دختران، پسران و حتي بزرگترها از منزل مي باشد.

براي ‹‹فرار›› تعاريف متعددي وجود دارد. برخي معتقدند؛ فرار مكانيسمي است در جهت يافتن مجالي براي اثبات وجود فرد كه در خانه چنين فرصتي نيافته است و يا ميل به رهايي از قيد خانواده كه به فرار از سرپرستي و نظارت پدر و مادر منجر مي­گردد. معمولاً فرار به منظور دوري يا اجتناب از بعضي چيزها، يا براي يافتن و به دست آوردن بعضي چيزهاي ديگر صورت مي گيرد.

فرار از خانه معلول شبكه پيچيده اي از عوامل مؤثر خانوادگي، رواني، اجتماعي و فرهنگي در سطح خانواده، مدرسه و اجتماع است و از آن حيث كه نه­تنها فرد را در معرض آسيب­هاي جدي رواني و جسمي قرار مي دهد، بلكه در صورت عدم انجام اقدامات مؤثر براي حل آن، به كانون خانواده و اجتماع آسيب جبران­ناپذيري وارد مي­كند بايد مورد توجه جدي مسئولان حكومتي، خانواده­ها و نهادهاي مردمي قرار گيرد. از همه مهم­تر اين­كه در برخي موارد فرزندان، قربانيان اين­گونه رفتارها مي­شوند و از سويي ديگر، بخشي از نيروي كار و توليد جامعه و سلامت جسم و روان تعداد قابل­توجهي از افراد فرداي جامعه از دست خواهد رفت.

امروزه فرار نوجوانان از خانه و ترك اعضاي خانواده، بدون اجازه والدين يا وصي قانوني و یا همسر، در واقع نوعي واكنش نسبت به شرايطي است كه از نظر فرد نامساعد، غيرقابل تحمل و بعضاً تغييرناپذير است. ارائه آمارهاي رو به افزايش در رسانه­ها و رؤيت آشكار اين دختران در معابر عمومي، بر نگراني­ها بيش از پيش دامن مي­زند و تبعات منفي آن به عنوان يک عارضه و آسيب اجتماعي، تأثير بسيار نامطلوبي بر جامعه مي­گذارد. گرچه آمار مربوط به دختران و زنان فراری جزو آمارهای محرمانه‌ای است که کمتر از سوی مسئولان و نهادهای ذی‌ربط اعلام می‌شود، اما واقعیت جامعه امروز نشان می‌دهد، بحث زنان و دختران فراری پدیده‌ای نیست که به راحتی بتوان از کنار آن گذشت و بايد علاوه بر مطرح کردن علل و عوامل این آسیب اجتماعی، به رفع مشکلات افرادآسيب­پذيري پرداخت که قصد فرار از خانه و کاشانه خود را دارند.

بی‌شک نقش خانواده در فرار زنان و دختران از خانه را نمی‌توان کتمان کرد، اما دستگاه‌های مختلف می‌توانند با ارائه آموزش‌های صحیح به خانواده‌ها و همچنین به زنان و دختران آسیب‌دیده از بروز اين پدیده ناخوشایند جلوگیری کنند. بسیاری از زنان و دختران فراری مبتلا به طردشدگی هستند. طردشدگی یکی از احساس­های بسیار دردناک روانی است و هیچ پدیده­ای به اندازه آن آسیب­زا نیست و این احساس در نهایت منجر به رفتارهای ضد اجتماعی می­شود.

آمارهاي بدست آمده در گيلان نشان­دهنده متفاوت بودن انگيزه افراد فرارى است، اما انگيزه­هاى ذيل بين همگان عموميت دارد:

1. اثبات وجود و جلب توجه اطرافيان و اجبار آن­ها براى اجراى تمايلات و خواسته­هاى خويش 2. تحت فشار قرار دادن خانوده براى تحقق خواسته­هاى خود در خصوص زندگى آينده (ازدواج با فرد مورد نظر) و موقعيت بهتر 3. رهايى از هنجارها، فشارها، تحميل­ها، قيد و بندها، خشونت­ها و آزارهاى خانواده و كسب آزادى عمل در رفتارهاى فردى و اجتماعى 4. لجاجت با خانواده، سلب آرامش و ايجاد بدنامى يا مشكل براى آنان به جهت عدم تعلق و دلبستگى به خانواده 5. فرار به جهت حفظ آبرو و يا احساس گناه (در مواردي كه مورد آزار جنسي قرار مي­گيرند)

زنان متأهل نيز متأثر از عواملي چون بيكاري شوهر و به تبع آن مشکلات مالی و خرجی ندادن، تنوع­طلبي و يافتن معشوقه جديد، اعتياد شوهر و عدم پذیرش و عدم حمایت زن توسط خانوده خود و يا شوهر در مقابل مشکلات بوجود آمده از سوی شوهر، تهمت­های ناروای شوهر، بدبین بودن و فحاشی شوهر نسبت به زن و خانواده­اش، بی­اعتنایی و فقدان محبت در خانواده، جلوگیری از رفت و آمد زن با خانواده­اش، اعمال خشونت­های فیزیکی از جانب شوهر و عدم تمایل خانواده زن یا شوهر برای نگهداری از او پس از زندانی شدن شوهرش اقدام به فرار مي­كنند.

فرار از خانه به هر دليلي كه باشد تبعات سنگيني براي فرد، خانواده و اجتماع دارد و از آن­جايي كه آمار وقوع آن در گيلان رو به افزايش است ضروري است ابعاد مختلف پدیده اجتماعی خانه­گریزی مورد بررسي قرار گيرد و با تحقیقات میدانی گسترده و بهره­گیری از محققان، روانشناسان، مددکاران اجتماعی و... تصميمي جدي در خصوص رفع اين معضل اجتماعي گرفته شود.

گرد آورنده: معین رمضانی- کارشناس فقه و مبانی حقوق اسلامی



امتیاز بدهید :

| امتیاز : 0
موضوع : | بازدید : 616
برچسب ها : معین رمضانی, کارشناس فقه و مبانی حقوق اسلامی,تحلیلی بر آسیب,اجتماعی فرار از منزل,فرار از خانه معلول شبكه پيچيده اي از عوامل مؤثر خانوادگي, رواني, اجتماعي و فرهنگي در سطح خانواده,

تاريخ : پنجشنبه 5 مرداد 1396 | 6 بعد از ظهر | نویسنده : معین فرد |