امنيت از نگاه قرآن
دعا براي امنيت
حضرت ابراهيم از خدا خواست : خدايا ! مكه را امن قرار بده . « رَبِّ اجْعَلْ هذا بَلَداً آمِنا »1 ، دعاي براي امنيت. «رَبِّ اجْعَلْ هذا» خدايا «اجْعَلْ» قرار بده. «هذا» اين منطقه را «بَلَداً آمِنا» خداوند هم اين دعا را مستجاب كرد. فرمود: «مَنْ دَخَلَهُ كانَ آمِنا». 2
شهر امن شهري است كه ميشود به آن قسم خورد . همينطور كه ميگوييم : به خدا قسم ! به امام حسين قسم ! به فاطمه قسم ! ميشود گفت : به شهر امن قسم ! « وَ هذَا الْبَلَدِ الْأَمينِ »3 يعني امنيت ، شهر را به جايي ميرساند كه آدم بتواند به آن شهر قسم بخورد. امنيت مي تواند چيزي را مقدس ميكند .
تأمين امنيت ، پس از تأمين معيشت
در نعمتهايي كه خدا به بشر داده ، بعد از غذا ، نعمت امنيت را بيان کرده است .
«أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَ آمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ»4 . يعني نماز بخوانيد ، عبادت كنيد ، براي اينكه من شما را از گرسنگي نجات دادم ، «وَ آمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ » از خوف و ترس هم شما را امنيت دادم . يعني خداوند دو تا نعمت را برجسته ميكند و از مردم ميخواهد كه عبادت كنيد ، « فليعبدوا » بايد مردم عبادت كنند . خدا چه كرده كه ما بندگي اورا بكنيم ؟ ميگويد : رزقت دادم ، تو را از قحطي نجات دادم ، امنيّتت دادم . يعني بعد از آب و نان ، نعمت امنيت بالاترين نعمت است
همكاري در تأمين امنيت جامعه
خوب، در امنيت بايد انسان سعه صدر از خودش نشان بدهد . لشگر بني اميه آمدند كربلا امام حسين را كشتند . همين لشگر بني اميه رفتند لب مرز پست بدهند . امام زين العابدين كه كشتن پدرش را در كربلا ديد ، براي همين حكومت كه سربازهايش لب مرز هستند... دعا دارد. امام زين العابدين به مرزدارها دعا ميكرد در حالي كه مرزدارها حقوق بگير بني اميه بودند .5
يعني سر سفرهي بني اميه بودند ، ولي امام سجاد ميگفت : فعلاً مسئول مرز هستند ، چون فعلاً مايه امن هستند ، بايد دعايشان کرد . كشتي يك گوشهاش سوراخ شود ، آب داخل بيايد همه با هم غرق ميشويم . يعني در امنيت نميشود گفت : اين از ما نيست ، جزء حزب ما نيست . ما كمكش نميكنيم . چون آن کسي که ما مي خواستيم نشد ، پس کاري به او نداريم .
حق حكومت بعد از پيامبر با علي ابن ابي طالب بود . اما حق علي به علي ، اميرالمومنين (ع) داده نشد . كسان ديگري حكومت را دست گرفتند. در عين حال هروقت آنها سوالي از حضرت علي داشتند ، حضرت علي(ع) جواب ميداد . نميگفت : نه ، حالا كه حق من است و به من نداديد ، من هم پاسخ سؤالاتتان را نميدهم .
ذوالقرنين به سپاهش گفت : اگر مي خواهيد امنيت برقرار شود ،همه بايد كمك كنيد.
« آتُوني » يعني همهي شما بياوريد ، « زُبَرَ الْحَديد»6 هرچه خرده آهن است بياوريد .« اعينوني» كمك من كنيد. يعني حتي اگر طرف ذوالقرنين است بايد كمك كرد. يعني دولت به تنهايي نميتواند . ميخواهيم بگوييم : ذوالقرنين به قدري قوي بود، كه خداوند او را از اولياي خودش تلقي ميكند . رسماً خدا با ذوالقرنين صحبت ميكند . مقامي داشت كه خدا مستقيم به بعضيها خدا مستقيم حرف زده است. ولو پيغمبر نبوده است . در امنيت بايد همه كمك كنيم .
تلاش اولياي خدا براي حفظ امنيت مردم
در سورهي كهف سه تا قصه است . قصه ذوالقرنين ، قصهي اصحاب كهف ، قصهي موسي و خضر . ذوالقرنين يكي از اولياي خدا بود كه خدا مستقيم با او صحبت ميكرد « قُلْنا يا ذَا الْقَرْنَيْن »7 از شاهكارهاي ذوالقرنين اين بود كه يك سدي براي مردم ضعيف ساخت كه گرفتار قوم يأجوج و مأجوج بودند . و اينها آمدند گفتند : يك سدي براي ما بساز كه اين ياغيها به ما حمله نكنند ، وخداوند به خاطر اينكه ايشان براي امنيت مردم کار کرد ، در سورهي كهف از ذوالقرنين تجليل مي كند .
« وَ لا تَنابَزُوا بِالْأَلْقاب ؛ القاب همديگر را زشت نبريد. » اگر كسي اسم كسي را تحقير كند ، مؤمني را تحقير كند خدا روز قيامت تحقيرش ميكند
امان دادن به پناهنده
در جنگ کسي که فرار مي کند را نبايد کاري داشته باشيم ، زيرا ممکن است يا پشيمان شده باشد يا ترسيده است مگر اينكه بدانيم برود ، برميگردد.
در جنگ صفين هركس فرار ميكرد حضرت علي فرمود : فراريها را هم بزنيد . در جنگ جمل فرمود : هركس فرار ميكند كاري نداشته باشيد . گفتند: يا علي!فراري با فراري چه فرقي مي کند ؟!
فرمود: در جنگ صفين معاويه زنده بود ، اين ها مي رفتند و او آنها را دوباره ترغيب به جنگ مي کرد اما در جنگ جمل ديگر ريشه كن شدند . اينها ديگر فراريشان فراري هستند . ديگر كسي نيست آنها را ترغيب به برگشت در جنگ بکند. 8
امان به بدهكار
يك كسي بدهكار است ، قرآن ميگويد : بدهكاررا « و إن كانَ ذُو عُسْرَة فَنَظِرَةٌ إِلى مَيْسَرَة »9 يعني اگر بدهكار مشكل دارد ، مهلتش بده تا پولدار شود. البته در جايي ديگر مي فرمايد : ميگويد: «وَ إِنْ تَعْفُوا»10اگر واقعاً ندارد عفوش كن.
قرآن مي فرمايد : كه اگر يك مشركي گفت : به من مهلت بده مي خواهم تحقيق کنم ، به او مهلت بده . ، « وَ إِنْ أَحَدٌ مِنَ الْمُشْرِكينَ اسْتَجارَكَ » اگر يکي از مشرکين از تو مهلت خواست ، « فَأَجِرْه » به او مهلت بده ، «حَتَّى يَسْمَعَ كَلامَ اللَّه »1
امان حتي براي مرده!
گفته مي شود : مرده هم اگر آدم بدي بود ، وقتي مرد ديگر كاري با او نداشته باشيد. « اذكروا موتاكم بالخير» مردههايتان را به خيرياد کنيد . پشت سرش بد و بيراه نگوييد ، لعن و نفرين نکنيد ، مردههايتان را كار نداشته باشيد .
حفظ حرمت و آبروي افراد جامعه
امان عِرضي ، آبروي هركسي بايد در امان باشد . ما حق نداريم اسم كسي را بد ببريد . اسم مردم رابايد خوب ببريم . قرآن يك آيه دارد ميگويد : « وَ لا تَنابَزُوا بِالْأَلْقاب ؛ القاب همديگر را زشت نبريد. »12
اگر كسي اسم كسي را تحقير كند ، مؤمني را تحقير كند خدا روز قيامت تحقيرش ميكند.13
قرآن ميفرمايد : چه ميداني شايد او از تو بهتر است ، «لا يَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ ... وَ لا نِساءٌ مِنْ نِساء » مردها همديگر را مسخره نكنند ، زنها همديگر را مسخره نكنند. چه بسا او از تو بهتر است.14
برخورد قاطع با برهم زنندگان امنيت اجتماعي
آبروي مردم محترم است . مسخره ، « همزه » ، « لمزه » نيش زدن . اگر كسي اسلحهاش را كشيد ولو تيراندازي نكرد ، اين مفسد في الارض است . و مفسد في الارض سخت ترين شرايط را در قرآن دارد . ميگويد: « يُقَتَّلُوا » بايد كشتش ، « أَوْ يُصَلَّبُوا » به دار آويزانش كرد ،«أَوْ يُنْفَوْا» تبعيدش كرد. 15 امنيت را به هم زده است. بحث ما امشب بحث امنيت است. مسئلهي امنيت خيلي مهم است.
در امان بودن از شر شيطان
« قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ »16، «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ »17
ما چه كنيم خودمان در امان باشيم ؟
زكات از چيزهايي است كه انسان را در امان نگه مي دارد ، صدقه دفع بلا ميكند .
تأكيد اسلام بر حمايت از مظلومان
بايد از مظلوم در هر شرايطي حمايت كنيم ، كار به دينش هم نداشته باشيم .قرآن مي فرمايد : « وَ ما لَكُمْ لا تُقاتِلُونَ في سَبيلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفين ؛ چرا دفاع نميكنيد براي مستضعفيني كه آنها تحت ستم هستند . »18
«مَنْ سَمِعَ رَجُلًا يُنَادِي يَا لَلْمُسْلِمِينَ فَلَمْ يُجِبْهُ فَلَيْسَ بِمُسْلِمٍ ؛ كسي صداي ناله را بشنود، گوش ندهد، بياعتنا باشد مسلمان نيست .»19
پس امنيت يکي از نياز هاي اساسي و مهم است که خداوند نيز در مورد آن دستوراتي را داده است . به اميد آنکه در تأمين اين نياز اساسي همه کوشا باشيم .
گردآورنده: معين رمضاني كارشناس الهيات فقه و مباني حقوق اسلامي
امتیاز بدهید :
موضوع : | بازدید : 677
برچسب ها : معين رمضاني كارشناس الهيات فقه و مباني حقوق اسلامي,امنيت از نگاه قرآن,دعا براي امنيت,در امان بودن از شر شيطان,
.: Weblog Themes By Pichak :.